تق تق تق

معلم با کچ به تخته می کوبد

صدای آشنای کلاس های ما برای جلب توجه دانش آموزان در زمان تدریس.

اگر قرار است دانش آموزان در کلاس مطلبی را درک کنند و یاد بگیرند لازمه ی اصلی آن این است که اول به آن موضوع توجه کنند.سخت ترین لحظه برای یک معلم این است که حس کند در زمانی که تدریس می کند کسی به او توجه نمی کند.اگر می خواهید دچار این احساس وحشتناک و درد آور نشوید حتما این مقاله را بخوانید.

در این مقاله راهکارهایی برای جلب توجه دانش آموزان بیان شده و برای هر کدام  راهکار عملی برای استفاده در تدریس ذکر شده است.

میزان توجه دانش آموز در کلاس به موار زیر بستگی دارد:

اندازه و شدت 

بزرگی ، درخشندگی و صدا دار بودن مواری هستند که به خوبی توجه مخاطبان را به خود جلب می کنند.

درگفتار: حرف های مهم را بلند تر یا با صدای کم تر بگویید.

در نوشتار: کلمات مهم را درشت تر بنویسید

بهتر است در کلاس از تمام حواس دانش آموز برای جلب توجه استفاده کنید

جنبش و تغییر

به صورت کلی اگر فضای جلوی کلاس برای مدت طولانی ثابت باشد خود به خود خسته کننده خواهد شد . واقعا هم برای دانش آموز سخت است که روزانه ساعت ها به یک صحنه ی تکراری و ساکن نگاه کند.پس شما باید این فضا را از یکنواختی خارج کنید. به پیشهاد های زیر عمل کنید:

در گفتار: با تن صدای خود بازی کنید و ازحالت یک نواختی خارج کنید.

در نوشتار: از تخته های هوشمند یا پروژکتور استفاده کنید. این وسیله از نظر جلب توجه مخاطب به مراتب از تخته های سفید یا سیاه معمولی بهتر است . اگر محتوای به نمایش در آمده از طریق این رسانه ها مناسب و هماهنگ با تدریس باشد . مطمئن باشید شما مشکل عدم توجه را در هنگام تدریس نخواهید داشت.

اگر در هنگام تدریس به خصوص به روش سخنرانی ، مدت زیادی در یک جا ثابت باشید توجه مخاطبان از شما برداشته خواهد شد . پس برای جلب توجه حتما جا بجا شوید و در کلاس راه بروید.

تکرار

میزان معینی از تکرار ، توجه دانش آموز را به موضوع خاص معطوف می کند . اما ادامه ی آن , توجه را از بین می برد . تکرار بیش از حد باعث می شوند دانش آموز به همکلاسیش بگوید که :”آقا یا خانم فلانی خیلی رو اعصاب ما راه میره، خنگ که نیستیم ، فهمیدیم ، چقدر توضیح میده !”

تضاد

تضاد همیشه جلب توجه می کند. برای ایجاد تضاد:

در گفتار: لحن صحبت را عوض کنید. یعنی اگربا لبخند صحبت می کنید می توانید برای جلب توجه ناگهان خیلی جدی صحبت کنید

در نوشتار: از رنگ های مختلف بر روی تخته سفید یا سیاه استفاده کنید. اگر از تخته هوشمند یا پروژکتور استفاده می کنید حتما از رنگ ها ی متضاد استفاده کنید. در رابطه با تضاد در کتاب چراغی برای روشنی کلاس به صورت مفصل توضیح داده شده است. (برای داشتن این کتاب نام و ایمیل خود را در بالای سمت راست همین صفحه وارد کنید)

تازگی

اگر می دانیم که محتوا و روش تدریس ما تازه نیست . حتما باید تغییرات اساسی روی خودمان انجام دهیم. همیشه مطالب و اتفاقات  تازه جلب توجه می کنند. مثلا :

یک روز با یک متخصص وارد کلاس شوید

یک روز با یک وسیله ی مربوط به درس وارد کلاس شوید

یک روز در کلاس موسیقی پخش کنید و یا فیلم بگذارید

یک روز یک تماس تلفنی با یک متخصص خارج از کلاس بگیرید و از او برای تدریس کمک بخواهید . صدای او را روی بلند گو بگذارید . من این کار را بار ها انجام داده ام واکنش ها و جلب توجه ها فوق العاده بود

لطفا برای جلب توجه این کارها را نکنید:

بعضی از معلم ها برای جلب توجه کار ها ی عجیب و غریبی می کنند. اتفاقا این کار ها بسیار هم پر زحمت و طاقت فرسا هستند و حتی بعضی از این کار ها نه تنها جلب توجه نمی کنند بلکه باعث حواس پرتی هم می شوند.

به عنوان مثال در دوره ی دبیرستان دبیری داشتیم که وقتی به حرفش گوش نمی کردیم به هوا می پرید و جفت پا به زمین می کوبید. واقعا خنده دار بود.

یک کار دیگر هم که خیلی متاسفانه مرسوم هست هیس هیس کردن است . برخی از مواقع چون معلم اسم دانش آموز را یاد ندارد مجبور است آن قدر هیس هیس کند تا بلخره آن دانش آموز مورد نظر که در حال صحبت است نظرش جلب شود. بماند که بعضی از مواقع همه متوجه ی هیس هیس معلم می شوند به جز آن کسی که باید می فهمید. بهتر اس حتما اسم دانش آموزان را یاد بگیریم تا اگر قرار بود کسی را مورد خطاب قرار دهیم انقدر اذیت نشویم . پیشنهاد می کنم مقاله ی چگونه اسم افراد را به خاطر بسپاریم رامطالعه کنید.

یک مدل دیگر جلب توجه که مد افتاده کوبیدن به تخته ، میز و در و دیوار است. لطفا این کار را نکنید و ازهمان شیوه هایی که در بالا توضیح دادم استفاده کنید.

اما بهترین نوع جلب توجه “توجه خودانگیخته” است

اگر موضوع صحبت مورد علاقه ی مستقیم مخاطب باشد این توجه را “توجه خود انگیخته” می گویند.

به عبارت دیگر توجه خود به خودی یا خود انیگیخته نیازی به کوشش ندارد.اگر دانش اموز برای انجام کار انگیزه ی کافی داشته باشد خود به خود توجه می کند.یادم می آید در نوجوانی در یک گل فروشی کار می کردم با اینکه صاحب مغازه آدم مهربانی نبود و گاهی بی احترامی هم می کرد ولی چون در آن زمان عاشق گل و گیاه بودم به دقت به کارهایش توجه می کردم و خیلی زود همه چیز را یاد می گرفتم.

اگر بتوانید در کلاس انگیزه ی یادگیری ایجاد کنید حتی اگر تدریس متوسطی هم داشته باشید باز هم شما را دوست خواهند داشت و به شما توجه می کنند.

پیشنهاد می کنم مقاله کبریت هایی برای شعله ور کردن انگیزه در مخاطبان را مطالعه کنید.