آموزش کارکنان قسمت اول.
چرا کارمندانم به حرف من گوش نمی دهند؟
آیا تابهحال این جمله را شنیدهاید:
صدبار بهتون گفتم که این کار رو اینجوری انجام ندید بازم دارید کار خودتان را میکنید
بله این فریاد یک مدیر است که کارمندانش به حرفش گوش نمیدهند. داستان اینجاست که مدیر یک کار جدید را به مجموعهی خودش آموزش میدهد ولی کسی یاد نمیگیرد. اصلاً انگارنهانگار که دورهی آموزشی برگزارشده است.
مشکل از کجاست؟
دلایل بسیار زیادی ممکن است وجود داشته باشد. مثلاً:
• کارکنان از دستمزد خود ناراضی هستند
• مدیر اقتدار ندارد
• کارکنان باهم دشمنی دارند
• و …
شاید هم دلیل اصلی چیز دیگری است! دلیل این است که کارکنان خوب یاد نگرفتهاند.
چطور از کسی که چیزی را یاد نگرفته توقع داریم کار را خوب انجام دهد؟
در این مقاله به شما خواهم گفت که چگونه به بزرگسالان آموزش دهیم تا بتوانند از پسکارها بهخوبی بربیایند.
گام اول: تعیین کنیم نیاز کارکنان چیست؟
تدریس و صحبت از بدیهیات برای کارکنان زجرآور است. از آنطرف مباحث پیچیده که هیچوقت به درد کار ما نمیخورد به آموزش آسیب میزند. پس باید ابتدا نیازسنجی صورت گیرد. مثلاً:
آیا همهی مجموعه باید یک آموزش خاص را ببینند یا یک عدهی خاص؟
کدام آموزش برای کارکنان اولویت دارد؟
آیا هزینه و وقتیکه برای این کلاس میشود صرفهی اقتصادی دارد یا خیر؟
بهعبارتدیگر بازگشت سرمایه وجود خواهد داشت؟
مطمئناً مجموعهای موفق است که آموزش کارمندان خود را در اولویت قرار دهد. (به نقل از «کارماین گالو» در کتاب تجربهی اپل)
به سایت نشریهی fortune مراجعه کنید و لیست شرکتهای موفق جهان را ببینید. قطعاً یکی از اصلیترین رازهای موفقیت آنان آموزش کارکنان شان به صورت مستمر بوده است
گام دوم: شناخت مخاطب؟
قبل از هر چیز ما باید درک درستی از مخاطب خودمان داشته باشیم. مخاطب ما بزرگسالان هستند. تدریس برای بزرگسالان با آنچه در مدرسه و دانشگاه اتفاق میافتد متفاوت است. حتی هدف ما از تدریس برای کارکنان، با آنچه در نظام آموزشی اتفاق میافتد متفاوت است. در جهان امروز نمیتوان بهراحتی انسانهای بزرگسالی را پیدا کرد که فارغ از هر کاری فقط به دنبال آموزش باشند. بلکه بزرگسالان عموماً افرادی پر دغدغه با وقت کم هستند. برخی از ویژگیهای بزرگسالان که در تدریس باید مدنظر قرار دهیم:
۱- وسعت تجربه
۲- قاطعیت
۳- نگاه کاربردی به مسائل آموزشی
۴- وقت کم
۵- فشار وظایف مختلف زندگی
۶- نیاز بهجایگاه اجتماعی
۷- خواهان رسیدن به هدف در آینده نزدیک
۸- آزادی عمل در ترک دوره آموزشی
۹- خواستار تغییر رفتار بهجای گرفتن اطلاعات
۱۰- نمیتوان بزرگسالان را در یکجا متمرکز نمود.
۱۱- اشتغال،
۱۲- دوری راه و پراکندگی
۱۳- وابستگی به خانواده
اما با استفاده از روشهای خاص تدریس که به آنها میپردازیم، میتوان از این ویژگیها به نحو احسنت استفاده نمود؛ و این تهدیدها را به فرصتی برای آموزش بهتر تبدیل کرد.
گام سوم: تعیین کنیم تدریس بهوسیلهی خودمان باشد یا متخصص؟
همین اول کار تکلیف خودمان را مشخص کنیم؛ یعنی ما بهعنوان مدیر خودمان کار تدریس و آموزش کارمندان را انجام میدهیم یا اینکه قرار است کار را به متخصص واگذار کنیم.
در حالت اول شما صد در صد نیاز دارید تا با فنون تدریس برای بزرگسالان آشنا شوید و در حالت دوم اگر فرایند تدریس را بلد باشید میتوانید از متخصص بهتر استفاده کنید. میتوانید موارد بیشتر و تخصصیتری از او بخواهید (بههرحال متخصص از شما پول میگیرد و کارکنان شما هم باید یاد بگیرند.)
گام چهارم: چگونه آموزش بدهیم؟
در تصویر زیر تمام فرایند تدریس و آموزش را در یک نگاه مشاهده میکنید. این نقشهی راه ماست. قرار است از امروز، در طی ۷ مقاله جداگانه، با متدهای تدریس برای بزرگسالان بیشتر آشنا شویم. این مقالات بعدازظهر شنبهی هر هفته در سایت روش تدریس قرار میگیرند.

در زیر خلاصهای ازآنچه در این مجموعه مقالات گفته خواهد شد را میبینید: (البته مطالب انعطافپذیر هستند و با نظرات و سوا لات شما ممکن است تا حدودی تغییر کنند)
۱- جلسهی اول آموزش کارکنان: قبل از تدریس
a. تمام فرایند تدریس تمرین شود
b. مخاطبان آمادگی حضور پیدا کنند
c. چکلیستی از کارهای کلاس و لوازم تدریس تهیه شود
d. محتوا در قالب اسلاید یا چکلیست آماده شود
۲- جلسهی دوم آموزش کارکنان : شروع تدریس باید
a. دید کلی بدهد
b. هدف را بگوید
c. انگیزشی باشد
d. احساسی باشد
e. با قصه باشد
f. آمار جالب بدهد
g. خبر خوش بدهد
h. تعریف و تمجید باشد
i. چکلیستی از عناوین در اختیار مخاطب قرار گیرد (همین کاری که الآن من انجام دادم، در جلسات بعد مفصل توضیح میدهم)
۳- جلسهی سوم آموزش کارکنان: ارائه مطلب
a. خلاصه
b. جذاب
c. بیشترین زمان تدریس را به خود اختصاص دهد
d. سخنرانی
e. پرسش و پاسخ
f. کار عملی
g. کارگروهی
h. استفاده از وسایل کمکآموزشی
i. و سایر روشهای تدریس …
۴- جلسهی چهارم آموزش کارکنان: ادامهی بحث قبلی
۵- جلسهی پنجمآموزش کارکنان : مرور تدریس
a. دید کلی بدهد
b. هدف را بگوید
c. تصویری از کل مطالب را در ذهن ایجاد کند
d. مثل ابتدای تدریس با هیجان باشد
۶- جلسهی ششم: تکلیف و دعوت به اقدام:
a. از محتوای آموزش دادهشده باشد
b. قابلاجرا باشد
c. مطابق باهدف آموزش ما باشد
d. ساده و قطعهقطعه، بهجای زیاد و یکجا
e. قابل ارزیابی باشد.
f. نمره یا امتیاز دادن به آن ساده باشد
۷- جلسهی هفتم آموزش کارکنان: بعد از تدریس
a. مخاطب نباید به حال خود رها شود
b. پیگیری حضوری، تلفن، ایمیل و…
c. نظر مخاطبان در رابطه با تدریس خودتان را بخواهید
d. فیلم یا فایل صوتی تدریس خودتان را بررسی کنید
سلام تشکر از سایت خوب شما! 🙂 هر مطلب خواندم به فهرست مورد علاقه ام اضافه کردم و به دیگران توصیه کردم.??✅❤
با احترام
ممنون از زحمات حضرت عالی.
مطالب بسیار عالی وجالب میباشد.
به امید توفیق روز افزون
سلام جناب آقای رجبی
ممنون از لطف شما
موفق باشید
من معلم دوره ی ابتدایی هستم. فکر می کردم کارکردن با بچه ها سخت تر باشه ولی آنچه شما گفتید
۱- وسعت تجربه ۲- قاطعیت ۳- نگاه کاربردی به مسائل آموزشی ۴- وقت کم ۵- فشار وظایف مختلف زندگی ۶- نیاز بهجایگاه اجتماعی و …
فهمیدم آموزش بزرگسالان چقدر سخته
موفق باشید استاد
متشکرم لطفا در ارتباط با محتواهم صحبت کنید
Now that’s subtle! Great to hear from you.
از این مطالب بسیار خوشحال شدم
بنده ۴ سال است که معاون اداره ی آموزش و پروش یک شهرستان هستم
واقعا احساس می کنم هیچ کس حرف مرا نمی فهمد
امیدوارم با راهنمایی های شما بتوانم این مشکل را برطرف کنم
بی صبرانه منتظر مقالات بعدی هستم
در پناه حق
سلام خیلی عالی بود
اگه ممکنه عکس رو با کیفیت بالاتری قرار بدهید و بارنگ های تیره تر چون چاپ سیاه و سفید کردم اصلا خوب نشد
متشکرم