تدریس برای دشمنان

چگونه برای مخاطبانی که شما را دشمن خود می دانند تدریس کنید؟

اولین سال اول خدمتم  در یک مدرسه غیر انتفاعی در یکی از شهرهای شمالی کشور تدریس می کردم. مدرسه ی راهنمایی پسرانه. مدرسه ی شلوغی بود.بیشتر دانش آموزان پر توقع و لجباز بودند.این حالت ناشی از تربیت خانوادگی و بیشتر مربوط به جو حاکم بر مدرسه بود. از ابتدای سال تنش هایی در کلاس درس رخ می داد . چند ماه به همین روش گذشت و این بی نظمی ها روز به روز بیشتر می شد. در اولین جلسه بعد از عید نوروز وقتی وارد کلاس سوم شدم نماینده کلاس گفت “برپا ” همه خیلی منظم ایستادند ، گفتم ممنون “بفرمایید” هیچ کس ننشست ،بدون هیچ مناسبتی شروع به خواندن سرود جمهوری اسلامی ایران کردند .چیزی نگفتم ، نشستم و شعر خواندن آنها نگاه کردم . به این فکر می کردم که هدف آن ها از این کار چیست؟ بعد که سرود تمام شد به سراغ شعری دیگر رفتند و بعد از آن شعری دیگر…. و سعی می کردند به هر ترتیبی شده من را عصبی کنند و انتقام رفتار های نامناسبی که در آن مدرسه با آنها می شد را از من بگیرند، شاید هم قصدشان شوخی کردن بود و می خواستند من شاد باشم …. ! . به هر حال من دنبال دلیل و راه حل می گشتم خیلی آرام به چهره تک تک بچه های کلاس نگاه می کردم . دانش آموزانی با صورت های سرخ و سفید ، لباس های خیلی شیک و عموما چاق که نشان می داد از خانواده های مرفه هستند . بعد از حدود ۱۵ دقیقه وقتی می خواستند شعری دیگر بخوانند از جایم بلند شدم ، همه سکوت کردند ، صندلی را از پشت میز برداشتم و در وسط کلاس گذاشتم . روی به روی آن ها به آرامی نشستم و گفتم :” بچه ها می دونید من از شما بدم نمیاد ، من شما رو دوست دارم”
گفتن این جمله بیشتر از چیزی که تصورش را می کردم تاثیر داشت . تا آخر سال جوی بسیار عاطفی در کلاس حاکم بود. وقتی آخر سال بچه ها متوجه شدند که من برای همیشه از آن شهر خواهم رفت برخی از آن ها گریه کردند. و هنوز هم با گذشت سال ها از آن کلاس با برخی از آن ها از طریق اینترنت و موبایل ارتباط دارم . چون واقعا دوستشان دارم.

راهکار هایی برای اینکه دانش آموزان دید منفی نسبت به ما نداشته باشند.

قبل از هر چیز باید بدانید به صورت طبیعی وقتی معلمی برای اولین بار وارد کلاس می شود مقداری دید منفی در دانش آموز وجود دارد . شاید با خود تصور می کند بازهم یک نفر آمده که به من استرس بدهد تحقیرم کند وحتی کتکم بزند.

دید منفی نسبت به شما از کجا می آید؟

از دو راه دید منفی به وجود می آید دسته ای از عوامل که تقصیر شما نیست و دسته ای دیگر که مقصر شمایید.

عواملی که شما مقصر هستید:

۱- عملکرد بد شما در کلاس های دیگر که دانش آموزان قبلا آن را دیده اند.

ممکن است تعدادی از دانش آموزان قبلا نیز دانش اموز شما بوده اند و رفتار های بد شما را خوب به خاطر دارند پس به انها حق بدهید که بد بین باشند.اگر رفتار گذشته شما دلیل خاصی داشته مطرح کنید ، این کار نشان می دهد که اگر آن دلایل تکرار شود ممکن است رفتار بد شما نیز تکرار شود .و گرنه از عذرخواهی کردن نترسید این نشان می دهد شما تغییر کرده اید. از این پس دانش آموزان با نگاه مثبت سر کلاس شما حاضر می شوند..
نکته مهم: اگر کسی به شما بد بین نیست و همه شاد و خوشحالند لزومی ندارد از عملکرد بد خود در گذشته تعریف کنید.

۲- تعریف خاطرات بد کلاس شما توسط دیگردانش آموزان

به یاد داشته باشید که افراد خاطرات و اتفاقات بد را خیلی بیشتر به دیگران منتقل می کنند. کارن لی لان (نویسنده کتاب ارتباط با مشتری) می گوید: ما در مورد خدمات خوبی که گرفته ایم با ۹-۱۲ نفر صحبت می کنیم . اما وقتی خدمات بدی دریافت می کنیم به ۲۰ نفر در باره آن می گوییم. رفتار بد شما در سال های گذشته یا کلاس های دیگر دهان به دهان پیچیده و اکنون شما به بدی معروف شده اید .البته مطمئنم که شما از این دست معلمان نیستید چون همین که برای آموزش خودتان کتاب می خوانید نشان می دهد که معلم خوبی هستید.
راه حل :اگر شما به بدی معروف هستید ، تقصیر را گردن هیچ کس نیندازید قبول کنید که یا بد هستید، یا کاری کرده اید که دیگران برداشت بد بکنند به هر حال هیچ راهی جز تغییر خودتان ندارید!

عواملی روانشناسی بدبینی که تقصیر شما نیست:

۱- دانش آموز خاطرات بد کلاس های دیگر را به کلاس شما تعیمم می دهد .

به این فرایند شرطی شدن کلاسیک می گویند . جان واتسون بر این باور است که عواطف عمیق در انسان ممکن است از طریق شرطی‌شدن کلاسیک ایجاد شوند؛ از آن جمله می‌توان به شرطی شدن ترس در کودکی با دیدن کلاه پوستی سفیدرنگ اشاره کرد؛ چرا که خرگوشی سفید سابقاً دست او را گاز گرفته بود.
این اتفاق در مدرسه هم زیاد پیش می آید . مثلا ممکن است معلمی با تیپ شما یا با تن صدایی مشابه شما دانش آموز را تنبیه کرده باشد . دانش آموز به محض دیدن شما یاد آن معلم بد می افتد و نسبت به شما بد بین است.
راه حل: ایوان پاولف (دانشمندی که فرایند شرطی شدن کلاسیک را مطرح کرد) می گوید: اگر پس از مدتی محر ک غیر شرطی با محرک شرطی همراه نشود ، پاسخ شرطی داده نخواهد شد. که به آن خاموشی می گویند .یعنی اگر دانش آموز طی جلسات متعدد ببیند که شما آزاری به او نمی رسانید و معلم خوبی هستید بدبینی اش بر طرف می شود.

۲- شکست دانش آموز در درس های دیگر و بدبینی کلی نسبت به درس و مدرسه.

راه حل: ناشی از همان شرطی شدن است . کاری کنید که دانش آموز سریع به موفقیت برسد. از او سوال ساده بپرسید و جواب درست او را تشویق کنید.

۳- دانش آموزی که هدف ندارد به همه چیز بدبین است حتی معلم خودش.

راه حل: از دانش آموز بخواهید که هدفش از مدرسه آمدن را برای شما شرح دهد ، اگر هدف خاصی نداشت راهنماییش کنید . از اینکه صحبت های شما او را از ادامه تحصیل محروم کند نترسید . به او بگویید تحصیل موفقیت نیست راهی است برای موفقیت . شاید او واقعا در کاری دیگر خیلی موفق باشد . ان موفقیت ها و توانایی ها را به رخ اوبکشید تا حس خوبی از خودش داشته باشد . بااین کار او برای ماندن در کلاس شما هدف دارد چون می داند کسی هست که او را درک کند.

۴-  بدبین بودن به معلم ها و غیبت کردن از معلم به عنوان یک فرهنگ پذیرفته شده کلاس مطرح باشد.

راه حل:با این مورد زیاد نمی شود کاری کرد . چون غیبت از معلمان لذتی دارد که عموم دانش آموزان حاضر نیستند آن را با هیچ چیز عوض کنند . از دوران دانش آموزی خودتان یادتان بیاید که چه طور ادای معلمانتان را در می آوردید. در این مواقع فقط سعی کنید سوژه دست این گونه دانش آموزان ندهید . با دانش اموزان راحت باشید و در مقابلشان جبهه نگیرید.

۵- بدبینی تربیت شده : اگر دانش آموز در خانواده ای تربیت شده باشد که دائما والدین به همه چیز بد بین هستند دانش آموز هم به اطرافیان وبه خصوص معلم بد بین خواهد بود.

راه حل: با کمک مشاورمدرسه با خانواده دانش آموز ارتباط بر قرار کنید . این کار بسیار تخصصی است و پیشنهاد می کنم اگرمهارت و جسارت لازم راندارید فکرش را هم نکنید.چون آن ها کلا بدبین هستند و خیلی زود برای شما درد سر درست می کنند.اما می توان با جلب اعتماد دانش اموز این بدبینی را کاهش داد.

مدیریت کلاس نظم کلاس اقتدار معلم