روش درست سوال پرسیدن

دانلود فیلم روش درست سوال پرسیدن با لینک مستقیم     حجم:۱۵ مگابایت     مدت : ۴ دقیقه

سوال پرسیدن می تواند میزان فهم مخاطب از موضوع را مشخص کند اما کاربرد مهم تر پرسش ، آموزش مطالب است. یعنی با استفاده از پرسش و پاسخ می توانیم مطالب را به مخاطب یاد بدهیم .اما باید روش درست سوال پرسیدن را بلد باشیم

در این مقاله ۸ راهکار به شما معرفی می کنم که با استفاده از آن ها بتوانید سوالات حرفه ای تری بپرسید و پاسخ های بهتری نیز دریافت کنید

۱- کلماتی که در سوال استفاده می کنید باید قابل فهم باشند

حتما  کلیپ معروف دانش آموزی به نام بیژن رو دیده اید همان که به بیژن استرس معروف شد. من کاری به جنبه ی اخلاقی موضوع ندارم هر چند که پخش این کلیپ برای بیژن خیلی هم بد نشد اما در این جا می خواهیم اشتباهات معلم در نوع سوال پرسیدن رو بررسی کنیم. خب ببینید در اینجا بیژن اصلا نمیدونه معنی کلمات بام و شیب چی هست؟ شاید در زبان محلی به  “بام”  چیز دیگری می گویند و بیژن واقعا نمی داند بام چیست و همینطور معنی کلمه ی شیب را هم نمی داند.پس هر زمان سوالی پرسیدیم مطمئن باشیم که مخاطب ما تمام کلمات سوال ما رو درک می کند و هیچ نقطه ی مبهمی در سوال نباید وجود داشته باشد

۲ – مودبانه سوال بپرسید

در زیر چند مثال از مدل بی ادبانه ی سوال پرسیدن را ببینید

•  خب، چیه ؟ باز می خوای بگی آماده نیستم ، ها؟
• سوال قبل رو که بلد نبودی، وای به حالت اگه این یکی رو بلد نباشی؟
• چیه سرکلاس که خوب بلبل زبونی می کنی چرا الان لال شدی؟

به جای این جملات تحقیر آمیز و بی فایده می توانیم چیزی نگوییم و به مخاطب فرصت پاسخ بدهیم یا اگر دوست داریم حرفی بزنیم می توانیم بگوییم

• آقا رضای عزیز امیدوارم این بار با آمادگی کامل جواب بدی
• مطمئنم که سوال بعد رو درست جواب می دی
• دوست دارم همانطور که تو بحث های جانبی کلاس فعالی تو پاسخ دادن هم فعال باشی

زمان مناسب برای سوال پرسیدن انتخاب کنید

اگر از قبل زمان پرسش را معین کنید معمولا نتیجه ی بهتری می گیرید. مثلا اگر از همان ابتدا مشخص کنید که همیشه ده دقیقه ی اول یا آخر کلاس درس می پرسید مخاطبین شما به این وضعیت عادت می کنند و همیشه آماده هستند.

اوقات زیر را می توانیم به عنوان بهترین زمان ها برای سوال کردن در نظر بگیریم

1. پایان یک مبحث کوچک برای اینکه اطمینان حاصل کنید که یادگیری صورت گرفته و نقطه ی مبهمی نمانده
2. شروع یک مبحث برای اینکه سطح دانش مخاطبین از موضوع را درک کنید
3. بعد از مدتی که به کلاس به صورت یک طرفه پیش رفت برای تغییر جو کلاس سوالات آسان بپرسید

از فرمول پاسخ با پرسش استفاده کنید

در این روش توصیه می شود جواب سوال مخاطبین را به صورت مستقیم ندهیم. مانند مثال زیر:

دانش آموز: اندازه ی زاویه ی a چقدر است؟

معلم: وقتی دو خط یکدیگر را قطع می کنند، زاویه های متقابل به راس به وجود می آیند. درست است؟

دانش آموز : (بعداز نگاه کردن به تعریف هایی که روی تخته است) بله

معلم: در این شکل زاویه های متقابل به راس وجود دارند. زاویه ی a با کدام زاویه متقابل به راس است؟

دانش آموز: با زاویه ی ۷۰ درجه

معلم: بنابر این زاویه ی a چقدر باید باشد؟

دانش آموز: ۷۰ درجه

حالا تصور کنید اگر معلم همان ابتدا در پاسخ به دانش آموز می گفت:”۷۰ درجه” ، آیا دانش اموز مطلبی را یاد می گرفت؟

پس تا می توانید به مخاطب کمک کنید تا خودش به مقصد برسد برای کمک به او می توانید از جملات زیر استفاده کنید

• خب دیگه چی؟
• نزدیک شدی ها؟
• می تونی یک مثال دیگه بزنی؟

 

سوالاتی مطرح کنید که انگیزه ای برای پاسخ وجود داشته باشد

برخی از مدرسان و سخنرانان ناوارد به ناگهان سوالی از جمع می پرسند که هیچ کس پاسخ نمی دهد. نه این که پاسخ را بلد نباشند بلکه مخاطبان موقیعت مناسبی برای پاسخگویی نمی بینند. مثلا یک مدرس جوان در جمع چهل نفر استاد میان سال می پرسد چند نفر از شما تا به حال تو زمستون لیز خوردین و افتادین زمین؟ بعد همه خیره خیره به او نگاه می کنند انگار که حرف زشتی زده است! مشکل اینجاست که مدرس جوان جو را خوب نشناخته است و سوال خوبی نپرسیده است

یا مثال دیگری که خیلی تامل برانگیز است. در یک کنفرانس بزرگ هفتصد نفری به عنوان مهمان دعوت شده بودم اولین سخنران که بسیار معروف هم بود کارش را به خوبی انجام داد. سخنران دوم شناخته شده نبود ولی رزومه ی قوی داشت نویسنده ی چندین کتاب بود و عضو هیئت علمی یک دانشگاه معروف، بعد از اینکه مجری او را معرفی کرد به روی سن امد، فردی میان سال بود و ظاهری موقر و واقعا خوش تیپ داشت ولی ناگهان شروع کرد و گفت کیا این شعر رو دوست دارن عمو زنجیر باف بله، زنجیر منو بافتی بله و …. توقع داشت که جمعیت همراه او بلند بگویند “بله” ولی صدایی از کسی در نیامد. مشکل ایشان این بود که درک درستی از شرایط نداشت

اگر می خواهید جمع با شما هماهنگ باشند باید سوالی بپرسید که انگیزه ی پاسخ دادن وجود داشته باشد

در هنگام سوال پرسیدن شرایط استرس زا ایجاد نکنید

دقت کنید که ما پلیس نیستیم. برخی در هنگام درس پرسیدن طوری برخورد می کنند که آدم یاد صحنه ی بازجویی فیلم های پلیسی می افتد.امتحان و پرسش به خودی خود استرس زا هست.ما باید کاری کنیم که این استرس کم شود نه اینکه استرس را زیاد کنیم.موارد زیر در هنگام پرسش باعث استرس می شوند

• سوال کردن برای مچ گیری
• قبل از سوال کردن تهدید کنیم که اگر کسی بلد نباشد …
• سرزنش کردن و مقایسه کردن افراد با یکدیگر

همان قدر که آموزش داده اید انتظار پاسخ داشته باشید

انتظارات ما از مخاطبان باید منطقی باشد. نباید بیش از چیزی که به آن ها یاد داده ایم انتظار پاسخ داشته باشیم.  برخی مدرسان توجیه  می آورند و می گویند:” مگه من همه چیز رو باید به شما بگم” معمولا این حرف را کسانی می زنند که کارشان را به خوبی انجام نداده اند.

از دخالت دیگران در هنگام سوال پرسیدن جلو گیری کنید

همیشه در کلاس ها افرادی پیدا می شوند که دوست دارند دیده شوند. این مورد در مخاطبین با سنین پایین بیشتر دیده می شود  ولی برخی از بزرگسالان هم این عادت بد را دارند. شما باید خیلی حرفه ای باشید و رعایت کامل ادب از همه بخواهید تا هنگام پاسخ دادن دیگران دخالت نکنند.

به تیپ شخصیتی افراد و سبک پاسخ دادن آن ها احترام بگذاریم

این نکته خیلی مهم است. آدم ها مختلف هستند. برخی بلند بلند حرف می زنند و برخی آهسته، برخی شمرده شمرده صحبت می کنند و برخی تند تند. برخی لهجه ی جنوبی دارند و برخی لهجه ی شمالی ، بعضی ها عادت دارند بادکمه ی لباسشان ور بروند و برخی انگشتانشان را تا مرز شکستن خم می کنند. نباید حق کسی به خاطر نوع پاسخ دادنش ضایع شود.

یادم می آید در دوران دانش آموزی دوستی داشتم که خیلی تند تند صبحت می کرد با اینکه درس را بلد بود ولی دبیرمان می گفت :” تو نمیخواد جواب بدی”  باید به همه ی آدم ها احترام بگذاریم و افراد را به خاطر نوع صحبت کردن و حرکاتشان مسخره نکنیم. باید با تمام وجود با یک نگاه مهربان به آن ها کمک کنیم تا پاسخ بدهند

دانلود رایگان فایل پی دی اف این مقاله