دانلود فیلم روش درست سوال پرسیدن با لینک مستقیم حجم:۱۵ مگابایت مدت : ۴ دقیقه
سوال پرسیدن می تواند میزان فهم مخاطب از موضوع را مشخص کند اما کاربرد مهم تر پرسش ، آموزش مطالب است. یعنی با استفاده از پرسش و پاسخ می توانیم مطالب را به مخاطب یاد بدهیم .اما باید روش درست سوال پرسیدن را بلد باشیم
در این مقاله ۸ راهکار به شما معرفی می کنم که با استفاده از آن ها بتوانید سوالات حرفه ای تری بپرسید و پاسخ های بهتری نیز دریافت کنید
۱- کلماتی که در سوال استفاده می کنید باید قابل فهم باشند
حتما کلیپ معروف دانش آموزی به نام بیژن رو دیده اید همان که به بیژن استرس معروف شد. من کاری به جنبه ی اخلاقی موضوع ندارم هر چند که پخش این کلیپ برای بیژن خیلی هم بد نشد اما در این جا می خواهیم اشتباهات معلم در نوع سوال پرسیدن رو بررسی کنیم. خب ببینید در اینجا بیژن اصلا نمیدونه معنی کلمات بام و شیب چی هست؟ شاید در زبان محلی به “بام” چیز دیگری می گویند و بیژن واقعا نمی داند بام چیست و همینطور معنی کلمه ی شیب را هم نمی داند.پس هر زمان سوالی پرسیدیم مطمئن باشیم که مخاطب ما تمام کلمات سوال ما رو درک می کند و هیچ نقطه ی مبهمی در سوال نباید وجود داشته باشد
۲ – مودبانه سوال بپرسید
در زیر چند مثال از مدل بی ادبانه ی سوال پرسیدن را ببینید
- خب، چیه ؟ باز می خوای بگی آماده نیستم ، ها؟
- سوال قبل رو که بلد نبودی، وای به حالت اگه این یکی رو بلد نباشی؟
- چیه سرکلاس که خوب بلبل زبونی می کنی چرا الان لال شدی؟
به جای این جملات تحقیر آمیز و بی فایده می توانیم چیزی نگوییم و به مخاطب فرصت پاسخ بدهیم یا اگر دوست داریم حرفی بزنیم می توانیم بگوییم
- آقا رضای عزیز امیدوارم این بار با آمادگی کامل جواب بدی
- مطمئنم که سوال بعد رو درست جواب می دی
- دوست دارم همانطور که تو بحث های جانبی کلاس فعالی تو پاسخ دادن هم فعال باشی
زمان مناسب برای سوال پرسیدن انتخاب کنید
اگر از قبل زمان پرسش را معین کنید معمولا نتیجه ی بهتری می گیرید. مثلا اگر از همان ابتدا مشخص کنید که همیشه ده دقیقه ی اول یا آخر کلاس درس می پرسید مخاطبین شما به این وضعیت عادت می کنند و همیشه آماده هستند.
اوقات زیر را می توانیم به عنوان بهترین زمان ها برای سوال کردن در نظر بگیریم
- پایان یک مبحث کوچک برای اینکه اطمینان حاصل کنید که یادگیری صورت گرفته و نقطه ی مبهمی نمانده
- شروع یک مبحث برای اینکه سطح دانش مخاطبین از موضوع را درک کنید
- بعد از مدتی که به کلاس به صورت یک طرفه پیش رفت برای تغییر جو کلاس سوالات آسان بپرسید
از فرمول پاسخ با پرسش استفاده کنید
در این روش توصیه می شود جواب سوال مخاطبین را به صورت مستقیم ندهیم. مانند مثال زیر:
دانش آموز: اندازه ی زاویه ی a چقدر است؟
معلم: وقتی دو خط یکدیگر را قطع می کنند، زاویه های متقابل به راس به وجود می آیند. درست است؟
دانش آموز : (بعداز نگاه کردن به تعریف هایی که روی تخته است) بله
معلم: در این شکل زاویه های متقابل به راس وجود دارند. زاویه ی a با کدام زاویه متقابل به راس است؟
دانش آموز: با زاویه ی ۷۰ درجه
معلم: بنابر این زاویه ی a چقدر باید باشد؟
دانش آموز: ۷۰ درجه
حالا تصور کنید اگر معلم همان ابتدا در پاسخ به دانش آموز می گفت:”۷۰ درجه” ، آیا دانش اموز مطلبی را یاد می گرفت؟
پس تا می توانید به مخاطب کمک کنید تا خودش به مقصد برسد برای کمک به او می توانید از جملات زیر استفاده کنید
- خب دیگه چی؟
- نزدیک شدی ها؟
- می تونی یک مثال دیگه بزنی؟
سوالاتی مطرح کنید که انگیزه ای برای پاسخ وجود داشته باشد
برخی از مدرسان و سخنرانان ناوارد به ناگهان سوالی از جمع می پرسند که هیچ کس پاسخ نمی دهد. نه این که پاسخ را بلد نباشند بلکه مخاطبان موقیعت مناسبی برای پاسخگویی نمی بینند. مثلا یک مدرس جوان در جمع چهل نفر استاد میان سال می پرسد چند نفر از شما تا به حال تو زمستون لیز خوردین و افتادین زمین؟ بعد همه خیره خیره به او نگاه می کنند انگار که حرف زشتی زده است! مشکل اینجاست که مدرس جوان جو را خوب نشناخته است و سوال خوبی نپرسیده است
یا مثال دیگری که خیلی تامل برانگیز است. در یک کنفرانس بزرگ هفتصد نفری به عنوان مهمان دعوت شده بودم اولین سخنران که بسیار معروف هم بود کارش را به خوبی انجام داد. سخنران دوم شناخته شده نبود ولی رزومه ی قوی داشت نویسنده ی چندین کتاب بود و عضو هیئت علمی یک دانشگاه معروف، بعد از اینکه مجری او را معرفی کرد به روی سن امد، فردی میان سال بود و ظاهری موقر و واقعا خوش تیپ داشت ولی ناگهان شروع کرد و گفت کیا این شعر رو دوست دارن عمو زنجیر باف بله، زنجیر منو بافتی بله و …. توقع داشت که جمعیت همراه او بلند بگویند “بله” ولی صدایی از کسی در نیامد. مشکل ایشان این بود که درک درستی از شرایط نداشت
اگر می خواهید جمع با شما هماهنگ باشند باید سوالی بپرسید که انگیزه ی پاسخ دادن وجود داشته باشد
در هنگام سوال پرسیدن شرایط استرس زا ایجاد نکنید
دقت کنید که ما پلیس نیستیم. برخی در هنگام درس پرسیدن طوری برخورد می کنند که آدم یاد صحنه ی بازجویی فیلم های پلیسی می افتد.امتحان و پرسش به خودی خود استرس زا هست.ما باید کاری کنیم که این استرس کم شود نه اینکه استرس را زیاد کنیم.موارد زیر در هنگام پرسش باعث استرس می شوند
- سوال کردن برای مچ گیری
- قبل از سوال کردن تهدید کنیم که اگر کسی بلد نباشد …
- سرزنش کردن و مقایسه کردن افراد با یکدیگر
همان قدر که آموزش داده اید انتظار پاسخ داشته باشید
انتظارات ما از مخاطبان باید منطقی باشد. نباید بیش از چیزی که به آن ها یاد داده ایم انتظار پاسخ داشته باشیم. برخی مدرسان توجیه می آورند و می گویند:” مگه من همه چیز رو باید به شما بگم” معمولا این حرف را کسانی می زنند که کارشان را به خوبی انجام نداده اند.
از دخالت دیگران در هنگام سوال پرسیدن جلو گیری کنید
همیشه در کلاس ها افرادی پیدا می شوند که دوست دارند دیده شوند. این مورد در مخاطبین با سنین پایین بیشتر دیده می شود ولی برخی از بزرگسالان هم این عادت بد را دارند. شما باید خیلی حرفه ای باشید و رعایت کامل ادب از همه بخواهید تا هنگام پاسخ دادن دیگران دخالت نکنند.
به تیپ شخصیتی افراد و سبک پاسخ دادن آن ها احترام بگذاریم
این نکته خیلی مهم است. آدم ها مختلف هستند. برخی بلند بلند حرف می زنند و برخی آهسته، برخی شمرده شمرده صحبت می کنند و برخی تند تند. برخی لهجه ی جنوبی دارند و برخی لهجه ی شمالی ، بعضی ها عادت دارند بادکمه ی لباسشان ور بروند و برخی انگشتانشان را تا مرز شکستن خم می کنند. نباید حق کسی به خاطر نوع پاسخ دادنش ضایع شود.
یادم می آید در دوران دانش آموزی دوستی داشتم که خیلی تند تند صبحت می کرد با اینکه درس را بلد بود ولی دبیرمان می گفت :” تو نمیخواد جواب بدی” باید به همه ی آدم ها احترام بگذاریم و افراد را به خاطر نوع صحبت کردن و حرکاتشان مسخره نکنیم. باید با تمام وجود با یک نگاه مهربان به آن ها کمک کنیم تا پاسخ بدهند
دانلود رایگان فایل پی دی اف این مقاله
ممنون
سلام. ممنون بابت مطالب مفیدتون. پسر من کلاس سوم ابتدایی هست. در مورد خلاصه گویی درس فارسی با اینکه قبل از کلاس دو مرتبه برای خودم کامل جواب میده و هنگامی که بقیه دوستاش هنگام کلاس متن خلاصه رو کامل نمیگویند همان موقع ایراداتشون رو به من میگه، موقع جواب دادن ظاهرا اینقدر بدون نقص و کامل میخواد جواب بده که نمی تونه هیچی بگه و فقط من و من میکنه. ممنون میشم من رو راهنمایی کنین
مقاله عالیه اما لینک دانلودش خرابه و یه نکته دیگه که باید بگم اینه که برای مقالات تو سایتتون حتما یه لینک دانلود pdf بزارید
ممنون
ممنونم بابت توضیحاتتون عالی بود
ممنونم بابت راهنماییتون عالی بود
سلام
چقدر عالی توضیح دادین
واقعا عالی میشه اگه هرکسی بتونه خودش رو جای اونی که میخواد سوال کنه بذاره و بعد بهترین عکس العمل رو از خودش نشون بده
عکس العمل ما در برابر سوال بقیه میتونه منجر به افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس اون شخص سوال کننده بشه
موفق باشین
سلام من این متن را قبول ندارم من خودم با دانش اموزان سرو کار دارم اولا در مورد ماجرای بیژن باید بگم معلم سوالی خارج از کتاب نپرسیده که تازه در ارزشیابی به توضیح مفاهیم برای او بپردازد از طرف دیگر دلیل به کار بردن برخی جملات ناپسند از طرف معلم که البته تایید نمی کنم از درد معلم وخستگی او به علت کوتاهی همیشگی دانش آموز در درس خواندن است وهمچنین این نکته را لازم می دانم که بگویم این دانش آموزان نشان می دهد تمام بار آموزشی در مدرسه بوده وخانواده کوتاهی کردند .بنابرین قبل از قضاوت خودمان را جای معلم بگذاریم اموزگار در این فیلم به هرشکل سوال را می پرسید او قادر به پاسخگویی نبود
درست سوال کنیم. تشکر
با عرض سلام و خسته نباشی خدمت استاد یزرگوار، ببخشید این مطلب(روش درست سوال پرسیدن) در کدام مقاله یا فصلنامه، مقاله و… چاپ شده است ، خیلی لازم دارم برای اقدام پژوهی می‌خوام با تشکر ممنونم از جوابتون
جناب آقای حافظی نژاد، با سلام و خسته نباشید، مدت بسیار کوتاهی است که با سایتتون آشنا شدم (از طریق سایت جناب آقای بهرام پور). خوشبختانه این اتفاق آشنایی در زمان به هنگامی برای من رخ داده، چرا که در چند روز آینده، اولین تجربه های تدریس خود را خواهم داشت 🙂 و به عنوان مدرس در دانشگاه مشغول به کار خواهم شد. مطالب سایت برای من بسیار مفید بود، البته هنوز روند خاصی برای ترتیب خواندن مطالب پیدا نکرده ام! از زحماتتون بسیار بسیار سپاسگذارم و امیدوارم بتونم تک تک این آموزش ها رو در عمل اجرا کنم.
سرکار خانم مهسا سلام
تبریک به شما بابت اینکه به جمع مدرسین پیوستید و مهم تر از آن برای بهتر شدن تدریس خودتان تلاش می کنید
خوشحال میشویم تجربیات موفقیت آمیز خود را با ما در میان بگذارید و بگویید کدام آموزش بیشترین تاثیر را برای شما داشته است
موفق و پیروز باشید
عالی بود
شما عالی هستین استاد عزیز
سلام و درود فراوان خدمت حضرتعالی
مقالتون عالی ست. هر شماره از این ۸ راهکار را که می خوندم تشنه مطالعه راهکار بعدی میشدم. آفرین. چقدر ساده ، بی تکلف و در عین حال خلاق و جذاب توانستید نکات حیاتی را گوشزد کنید یا فرا دهید که رعایت یا عدم رعایت انها بی شک می تواند در سرنوشت تحصیلی دانش آموختگان بی نهایت تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد.
نکات ارزنده ای یاد گرفتم. ممنون.
لطفا در مورد نحوه برخورد صحیح معلم با شاگردی که خیلی سر کلاس سوال میپرسد بطوری که خیلی وقت کلاس گرفته میشود یا صدای همکلاسیهایش در می آید مطلب بگذارید.
با ارزوی موفقیت های روز افزون برای شما – در پناه حق
سلام جناب آقای یاسین
ممنون از این همه انرژی که به ما دادید. خوشحالم که این مقاله تا این اندازه برایتان مفید بوده است
جواب سوال شما
باید به دنبال دلیل این کار دانش آموز باشید. دلایل احتمالی این حرکت می تواندیک یا چند مورد از موارد زیر باشد
۱- می توان این اتفاق با فال نیک گرفت شاید واقعا سوال دارد. اگر زیاد سوال پرسیدن فقط در مباحث خاصی است و عادت نیست به احتمال زیاد وقعا سوال دارد.
۲- برخی دانش آموزان به خصوص در دوره ی ابتدایی بلند بلند فکر می کنند. منظور آنها از سوال کردن رسیدن به پاسخ نیست آنها فقط می خواهند آنچه در ذهن خود دارند را مرور کنند. این حالت بچه گانه ممکن است تا بزرگسالی هم در افراد بماند.
۳-توجه بیش از اندازه شما به دانش آموز باعث شده تا خودش را خاص بداند و به خودش اجازه بدهد در هر موقعیتی ابراز وجود کند.
۴- شاید دانش آموز در رقابت با دیگران است و می خواهد از این طریق ابراز وجود کند
۵- شاید به علت کم بود توجه و برای خود نمایی این کار را می کند
و …
هر کدام از این دلایل راه حل های خاص خودش را دارد که باید یک مقاله ی مفصل برای آن بنویسم
اما راه حل مشترک برای همه ی موارد. صحبت خصوصی با دانش آموز است باید از شرایط را برای او بگوییم و به او یاد بدهیم که سوالاتش را یاد دادشت کند و در زمان مناسب بپرسد
موفق باشید
به امید دیدار
با عرض سلام و ادب.
برای پاسخ علمی و خوبتان از محضر جنابعالی سپاسگزارم.
عالی بود. ممنون.منتظر مقاله شما درباره این موضوع خواهم بود.
خدا قوت. انشالله موفق و موید باشید.
با سلام خدمت استاد عزیز محمد حافظی نژاد
فوق العاده بود. ممنون از اینکه برای ارتقا سطع جامعه تلاش میکنید واقعا لذت بردم.
سلام جناب آقای پوریا
از این همه انرژی که به ما منتقل می کنید بی نهایت سپاسگزارم
عالی و بسیار کاربردی بود. ممنون
ال ۲آ
سلام جناب آقای محمد حسین
خوشحالم که مورد پسند شما واقع شده است
دوست و استاد گرامی
جناب آقای حافظی نژاد
سپاسگزارم
بسیار عالی
مثل همیشه ؛ کوتاه ، مفید و کاربردی .
باشد که در صلح و آرامش
و
شاد باشید
سلام سرکار خام ماریا
از این همه لطف و همراهی شما بی نهایت سپاسگزارم
موفق و پیروز باشید
به امید دیدار
سلامی پر از انرژی خدمت استاد عزیز اقای حافظی نژاد
امیدوارم حالتون خوب و شاد باشید، بنده ام همچینن عید سعید فطر را خدمت شما تبریک عرض میکنم
فقط خواستم در حد یک ایمیل زدن هم که شده(حداقل کاری که در حال حاظر میتوان انجام داد) از زحمات شما دوست گرامی تشکر و قدردانی کنم و واقعا از مطالب، فایل های صوتی و ویدوئی زیبایی که به اشتراک میگذارید، سپاس گزارم.
همیشه موفق و سربلند باشید
سیامک حیدری
سلام جناب آقای حیدری عزیز
ممنون از محبت و معرفت شما
خدا رو شکر می کنم که مخاطبین من انسان هایی فرهیخته چون شما هستند.
به امید دیدار
با سلام و عرض ادب و احترام و تبریک فرا رسیدن عید فطر و با امید به پیروزی ایران و ایرانی .از مطالب آموزنده شما نهایت استفاده را بردیم .واقعا جالب و آموزنده و راهگشا هستند.خواهشی داشتیم در صورت امکان مطالبی هم در مورد درس تفکر و سبک زندگی دوره اول متوسطه ارایه دهید.موفقیت تمام معلمان زحمتکش کشورمان را از خداوند متعال خواستاریم.با تشکر از زحمات طاقت فرسای شما
سلام جناب آقای خسروی همانطور که می دانید مطالب سایت روش تدریس عمومی است به صورتی که هرمدرسی بتواند از آن در تدریس خودش استفاده کند.
پیشنهاد می کنم برای موارد خاص در هر رشته ی تحصیلی به انجمن ها یا وبلاگ هایی که توسط همکارانتان ایجاد شده مراجعه کنید
از همراهی شما با سایت روش تدریس سپاسگزارم
موفق باشید
به امید دیدار
tashakor va dorood faravan bar shoma doste gerami bad.
سلام جناب آقای بالابندیان
از همراهی همیشگی شما با سایت روش تدریس سپاسگزارم
موفق باشید به امید دیدار
سلام اقای حافظی نیا
عبادات شما هم قبول
از این همه تلاش تان واقعاً متشکرم. مطالب سایت تان بسیار عالیست. موفق و سربلند باشید.
در زمینه روشهای تدریس براساس نظریه سازنده گرایی هم مطلب بگذارید.
البته اگر امکان داره روشهای کاربردی این نظریه برای تدریس محتواهای دانشگاهی. و چگونگی استفاده از آن در کلاس درس توسط استاد.
از شما ممنونم.
سلام
از همراهی و محبت شما ممنونم
بابت پیشنهادی هم که فرمودین سپاسگزارم
نوشتن همچین مقاله ای در دستور کار قرار می گیرد
موفق باشید
به امید دیدار
سلام
به مطالب بسیار مهمی اشاره نمودید. متشکرم
و با اجازه شما اضافه می کنم که هنگام پرسش شفاهی
۱. اجازه می دهم سوال اول را خودشان انتخاب کنند.
۲. برای یکی از سوالاتی که بلد نبودند، سوال جایگزین می پرسم.
۳. سه نفر را که برای پرسش صدا می کنم، نام سه نفر بعدی را هم می گویم که آماده باشند و …
.
.
.
بچه ها که از این موارد راضی اند.
البته من موارد مطرح شده از سوی شما را نیز رعایت می کنم ولی نمی دانم چرا بچه ها می گویند بهشون که نگاه می کنم استرس می گیرند!؟
خداروشکر بخش تئوری از برنامه درسی “کار و فناوری” حذف شد!
سلام سرکار خانم هستی
ممنون از مواردی که فرمودین
طبق آنچه گفتیم اگر حس می کنید نگاه شما در هنگام سوال پرسیدن باعث استرس شاگردان می شود کمتر به آنها خیره شوید
موفق باشید
متشکرم
دوست عزیزم محمد عزیز سلام
از این که وبسایتی فارسی وجود دارد که چنین مطالب خوبی را ارائه می‌کند واقعاً لذت می‌برم و فیلم و مقاله شما رو دقیق دیدم و خواندم و از آن لذت بردم
امیدوارم همه معلمان این کشور به توانمندی‌های شما دسترسی داشته باشند.
پیروز و موفق باشید.
باعث افتخار است که با شما ارتباط دارم
دوست و استاد خوبم جناب آقای بهرام پور سلام
از اینکه افتخار دادید و دیدگاه خود را در سایت روش تدریس ثبت کردید خوشحال هستم
و از تلاش هایی که برای بالا بردن سطح فرهنگ و رفاه مردم عزیز کشورمان انجام میدهید بسیار سپاسگزارم
همیشه می گویند وقتی کسی را دوست داری باید بیان کنی
و من واقعا شما را دوست دارم
موفق باشید
سلام و عرض ادب
این مقاله بی نهایت عالی بود.
سپاس بی کران
سلام
ممنون از محبت و همراهی شما
سلام استاد گرامی ، بسیار عالی و کاربردی بود ، کاش همه ی معلم ها وقت پرسش از دانش آموزشون یه گریز به زمان دانش آموزی خودشون بزن ! من فقط و فقط به عشق ایجاد کلاسی با شرایطی که شما تو روش ها و مقاله ها و …. عنوان می کنید معلم شدم . خدا قوتتون بده
سلام دوست خوبم
خوشحالم که مطالب سایت روش تدریس اینقدر برای شما مفید بوده است.
ممنون از همراهی همیشگی شما
سلام عالی بود.واقعا استرس دانش اموز و دانشجو رو همین طوری هم بیچاره می کنه وای به حال روزی استاد هم بخواهد هیزم این استرس را زیاد کند.مثلا ما یه استادی داشتیم که موقع امتحان فوری می گفت برگه ها رو میز و متاسفانه به قدری استرس وارد کرده بود که اگر کم تر از اون حد هم درس خونده باشی همونم به باد میره با این که توی دانشگاه شرایط کاملا فرق داره و همین یک جمله ادم رو بهم میریزه.مخصوصا اگر دانشجوی فوق العاده استرسی باشد.
سلام سرکار خانم نسرین
ممنون از دیدگاه شما
دقیقا همینطور است
سلام خیلی نکات مفیدی است، همه اینها در زیر سایه نیت خوب یک معلم که هدف اصلی اش همان آموزش است تعریف می شود وقتی این درست شد این ها هم درست می شود. با ادب و احترام به شخصیت دانش آموز (یا فراگیر) و صرف نیت آموزش می تواند به اهداف تا اندازه زیادی رسید. تجربه ای که من داشتم به من به عینه ثابت کرد که رابطه درست میان معلم و فراگیر اهمیت اساسی دارد، ما با انسانهایی بسیار احساسی (خصوصا در ایران) طرف هستیم. آموزش ها باید مبتنی بر فرهنگ شرقی و خصوصا ایرانی که بسیار متفاوت از فرهنگ غنی و عظیم غربی است که منطق و اصول اخلاقی مبنای اساس آن است در ایران دیده شود. ما در ایران کار مشکل تری برای انجام آموزش های درست داریم.
سلام جناب آقای رضایی
ممنون از دیدگاه مفصل شما
آنچه در مورد ارتباط عاطفی بین استاد و شاگرد فرمودید کاملا صحیح است.
اما با توجه به ارتباطی که با معلمان فرانسه،آمریکا،هند و کره ی جنوبی داشتم آن ها هم مشکلات خاص خودشان را دارند.
در کتاب شکاف آموزشی ترجمه ی پرفسور سرکار آرانی نیز به مشکلات معلمان آلمان، آمریکا و ژاپن اشاره شده است.
تدریس کار سخت و البته لذت بخشی است
بسیار کاربردی و جامع بود
خیلی مهم است که چندین بار به رعایت ادب و احترام تاکید کرده بودید.این نشان می دهد که شما خودتان فرد بسیار مودبی هستید.آفرین بر شما.
ممنون از مقالات خوبتان
سلام جناب امیری عزیز
رعایت ادب الزامی است چون مخاطبین بزرگوار و مودبی چون شما دارم .
ممنون از محبت شما
سلام استاد حافظی نژاد عزیز
تا به حال خیلی از مقالات سایت شما را خوانده ام
به نظر من این بهترین بود
خیییییییییییییلی جالب بود
واقعا ممنونم
متشکرم نظر لطف شماست